索引
- 定义
- 意义
- 若干性质
-
- 1. ( a p ) ≡ a p − 1 2 m o d p \left( \frac{a}{p} \right)\equiv { {a}^{\frac{p-1}{2}}}\text{ }\bmod p (pa)≡a2p−1 modp
- 2. ( 1 p ) = 1 \left( \frac{1}{p} \right)=1 (p1)=1
- 3. ( − 1 p ) = ( − 1 ) p − 1 2 = { 1 , p ≡ 1 m o d 4 − 1 , p ≡ 3 m o d 4 \left( \frac{-1}{p} \right)={ {\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}}}=\left\{ \begin{aligned} & 1,\text{ }p\equiv 1\text{ }\bmod 4 \\ & -1,\text{ }p\equiv 3\text{ }\bmod 4 \\ \end{aligned} \right. (p−1)=(−1)2p−1={ 1, p≡1 mod4−1, p≡3 mod4
- 4. a ≡ b m o d p ⇒ ( a p ) = ( b p ) a\equiv b\text{ }\bmod p\text{ }\Rightarrow \text{ }\left( \frac{a}{p} \right)=\left( \frac{b}{p} \right) a≡b modp ⇒ (pa)=(pb)
- 5-1. ( a b p ) = ( a p ) ( b p ) \left( \frac{ab}{p} \right)=\left( \frac{a}{p} \right)\left( \frac{b}{p} \right) (pab)=(pa)(pb)
- 5-2. ( a 1 a 2 ⋯ a n p ) = ( a 1 p ) ( a 2 p ) ⋯ ( a n p ) \left( \frac{ { {a}_{1}}{ {a}_{2}}\cdots { {a}_{n}}}{p} \right)=\left( \frac{ { {a}_{1}}}{p} \right)\left( \frac{ { {a}_{2}}}{p} \right)\cdots \left( \frac{ { {a}_{n}}}{p} \right) (pa1a2⋯an)=(pa1)(pa2)⋯(pan)
- 6. p ∣ b ⇒ ( a b 2 p ) = ( a p ) p\cancel{|}b\text{ }\Rightarrow \text{ }\left( \frac{a{ {b}^{2}}}{p} \right)=\left( \frac{a}{p} \right) p∣ b ⇒ (pab2)=(pa)
- 7. ( 2 p ) = ( − 1 ) p 2 − 1 8 = { 1 , p ≡ ± 1 m o d 8 − 1 , p ≡ ± 3 m o d 8 \left( \frac{2}{p} \right)={ {\left( -1 \right)}^{\frac{ { {p}^{2}}-1}{8}}}=\left\{ \begin{aligned} & 1,\text{ }p\equiv \pm 1\text{ }\bmod 8 \\ & -1,\text{ }p\equiv \pm 3\text{ }\bmod 8 \\ \end{aligned} \right. (p2)=(−1)8p2−1={ 1, p≡±1 mod8−1, p≡±3 mod8
- 8. 若 gcd ( a , p ) = 1 , 2 ∣ a \gcd \left( a,p \right)=1,\text{ }2\cancel{|}a gcd(a,p)=1, 2∣ a,则有 ( a p ) = ( − 1 ) ∑ k = 1 p − 1 2 [ a k p ] \left( \frac{a}{p} \right)={ {\left( -1 \right)}^{\sum\limits_{k=1}^{\frac{p-1}{2}}{\left[ \frac{ak}{p} \right]}}} (pa)=(−1)k=1∑2p−1[pak]
- 9. 若 p , q p,q p,q均为奇素数, gcd ( p , q ) = 1 \gcd \left( p,q \right)=1 gcd(p,q)=1(即奇素数 p ≠ q p \ne q p=q),则有 ( q p ) = ( − 1 ) p − 1 2 ⋅ q − 1 2 ( p q ) \left( \frac{q}{p} \right)={ {\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}\centerdot \frac{q-1}{2}}}\left( \frac{p}{q} \right) (pq)=(−1)2p−1⋅2q−1(qp)
- 命题: 存在无穷多个素数 p p p,满足 p ≡ 1 m o d 4 p\equiv 1\text{ }\bmod 4 p≡1 mod4。
定义
p p p是一个奇素数, a ∈ Z a\in \mathbb{Z} a∈Z,定义
( a p ) = { 1 , a 是 模 p 的 平 方 剩 余 且 p ∣ a − 1 , a 是 模 p 的 平 方 非 剩 余 0 , p ∣ a \left( \frac{a}{p} \right)=\left\{ \begin{aligned} & 1,\text{ }a是模p的平方剩余且p\cancel{|}a \\ & -1,\text{ }a是模p的平方非剩余 \\ & 0,\text{ }\left. p \right|a \\ \end{aligned} \right. (pa)=⎩⎪⎨⎪⎧1, a是模p的平方剩余且p∣
a−1, a是模p的平方非剩余0, p∣a
读作 a a a对 p p p的Legendre符号。
该符号必须有圆括号;该符号不是分式的意思。
注
Legendre符号的定义也可以写作
( a p ) = a p − 1 2 m o d p \left( \frac{a}{p} \right)={
{a}^{\frac{p-1}{2}}}\bmod p (pa)=a2p−1modp
其中 a p − 1 2 m o d p {
{a}^{\frac{p-1}{2}}}\bmod p a2p−1modp表示用 p p p除 a p − 1 2 {
{a}^{\frac{p-1}{2}}} a2p−1得到的余数 r ( r ∈ Z ≥ 0 , r < p ) r\left( r\in {
{\mathbb{Z}}_{\ge 0}},\text{ }r<p \right) r(r∈Z≥0, r<p)。
意义
由Legendre符号的定义可以看出,如果能够很快地算出它的值,那么就会立刻知道同余式
x 2 ≡ a m o d p , p 是 奇 素 数 , a ∈ Z {
{x}^{2}}\equiv a\text{ }\bmod p,\text{ }p是奇素数,\text{ }a\in \mathbb{Z} x2≡a modp, p是奇素数, a∈Z
是否有解。具体地说:
- 当 ( a p ) = 1 \left( \frac{a}{p} \right)=1 (pa)=1时, a a a是模 p p p的平方剩余,根据平方剩余的定义,同余式有解。
- 当 ( a p ) = 0 \left( \frac{a}{p} \right)=0 (pa)=0时,有 p ∣ a ⇒ a ≡ 0 m o d p \left. p \right|a\Rightarrow a\equiv 0\text{ }\bmod p p∣a⇒a≡0 modp,此时同余式
x 2 ≡ a ≡ 0 m o d p { {x}^{2}}\equiv a\equiv 0\text{ }\bmod p x2≡a≡0 modp
有唯一解 x ≡ 0 m o d p x\equiv 0\text{ }\bmod p x≡0 modp( p p p是素数, Z / p {\mathbb{Z}}/{p}\; Z/p是域,是整环)。 - 当 ( a p ) = − 1 \left( \frac{a}{p} \right)=-1 (pa)=−1时, a a a是模 p p p的平方非剩余,由平方非剩余的定义,同余式无解。
若干性质
1. ( a p ) ≡ a p − 1 2 m o d p \left( \frac{a}{p} \right)\equiv { {a}^{\frac{p-1}{2}}}\text{ }\bmod p (pa)≡a2p−1 modp
证明
-
若 p ∣ a p\cancel{|}a p∣ a,由于 p p p是一个素数,因此有 gcd ( a , p ) = 1 \gcd \left( a,p \right)=1 gcd(a,p)=1。此时由Euler判别法和Legendre符号的定义,有
a 是 模 p 的 平 方 剩 余 ⇒ { a p − 1 2 ≡ 1 m o d p ( a p ) = 1 ⇒ a p − 1 2 ≡ ( a p ) m o d p a 是 模 p 的 平 方 非 剩 余 ⇒ { a p − 1 2 ≡ − 1 m o d p ( a p ) = − 1 ⇒ a p − 1 2 ≡ ( a p ) m o d p \begin{aligned} & a是模p的平方剩余\text{ }\Rightarrow \text{ }\left\{ \begin{aligned} & { {a}^{\frac{p-1}{2}}}\equiv 1\text{ }\bmod p \\ & \left( \frac{a}{p} \right)=1 \\ \end{aligned} \right.\text{ }\Rightarrow \text{ }{ {a}^{\frac{p-1}{2}}}\equiv \left( \frac{a}{p} \right)\text{ }\bmod p \\ & a是模p的平方非剩余\text{ }\Rightarrow \text{ }\left\{ \begin{aligned} & { {a}^{\frac{p-1}{2}}}\equiv -1\text{ }\bmod p \\ & \left( \frac{a}{p} \right)=-1 \\ \end{aligned} \right.\text{ }\Rightarrow \text{ }{ {a}^{\frac{p-1}{2}}}\equiv \left( \frac{a}{p} \right)\text{ }\bmod p \\ \end{aligned} a是模p的平方剩余 ⇒ ⎩⎪⎨⎪⎧a2p−1≡1 modp(pa)=1 ⇒ a2p−1≡(pa) modpa是模p的平方非剩余 ⇒ ⎩⎪⎨⎪⎧a2p−1≡−1 modp(pa)=−1 ⇒ a2p−1≡(pa) modp -
若 p ∣ a \left. p \right|a p∣a,由Legendre符号的定义有
( a p ) = 0 \left( \frac{a}{p} \right)=0 (pa)=0
且此时有 a ≡ 0 m o d p a\equiv 0\text{ }\bmod p a≡0 modp,因此也有
a p − 1 2 ≡ 0 p − 1 2 = 0 m o d p { {a}^{\frac{p-1}{2}}}\equiv { {0}^{\frac{p-1}{2}}}=0\text{ }\bmod p a2p−1≡02p−1=0 modp
因此有
a p − 1 2 ≡ ( a p ) m o d p { {a}^{\frac{p-1}{2}}}\equiv \left( \frac{a}{p} \right)\text{ }\bmod p a2p−1≡(pa) modp
2. ( 1 p ) = 1 \left( \frac{1}{p} \right)=1 (p1)=1
证明
( 1 p ) ≡ 1 p − 1 2 = 1 m o d p ( 1 p ) ∈ { 0 , ± 1 } } ⇒ ( 1 p ) = 1 \left. \begin{aligned} & \left( \frac{1}{p} \right)\equiv {
{1}^{\frac{p-1}{2}}}=1\text{ }\bmod p \\ & \left( \frac{1}{p} \right)\in \left\{ 0,\pm 1 \right\} \\ \end{aligned} \right\}\text{ }\Rightarrow \text{ }\left( \frac{1}{p} \right)=1 (p1)≡12p−1=1 modp(p1)∈{
0,±1}⎭⎪⎪⎪⎬⎪⎪⎪⎫ ⇒ (p1)=1
3. ( − 1 p ) = ( − 1 ) p − 1 2 = { 1 , p ≡ 1 m o d 4 − 1 , p ≡ 3 m o d 4 \left( \frac{-1}{p} \right)={ {\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}}}=\left\{ \begin{aligned} & 1,\text{ }p\equiv 1\text{ }\bmod 4 \\ & -1,\text{ }p\equiv 3\text{ }\bmod 4 \\ \end{aligned} \right. (p−1)=(−1)2p−1={ 1, p≡1 mod4−1, p≡3 mod4
证明
首先有 ( − 1 p ) ≡ ( − 1 ) p − 1 2 m o d p \left( \frac{-1}{p} \right)\equiv {
{\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}}} \mod p (p−1)≡(−1)2p−1modp。
其次, p p p是奇数,推出 p ≡ 1 m o d 4 p\equiv 1\text{ }\bmod 4 p≡1 mod4(例如 p = 17 p=17 p=17)或 p ≡ 3 m o d 4 p\equiv 3\text{ }\bmod 4 p≡3 mod4(例如 p = 19 p=19 p=19)。
当 p ≡ 1 mod4 p\equiv 1\text{ mod4} p≡1 mod4时, ∃ k ∈ Z , p = 4 k + 1 \exists k\in \mathbb{Z},\text{ }p=4k+1 ∃k∈Z, p=4k+1,此时有
( − 1 p ) ≡ ( − 1 ) 4 k + 1 − 1 2 = ( − 1 ) 2 k = 1 m o d p ( − 1 p ) ∈ { 0 , ± 1 } } ⇒ ( − 1 p ) = 1 = ( − 1 ) p − 1 2 \left. \begin{matrix} \left( -\frac{1}{p} \right)\equiv {
{\left( -1 \right)}^{\frac{4k+1-1}{2}}}={
{\left( -1 \right)}^{2k}}=1\text{ }\bmod p \\ \left( \frac{-1}{p} \right)\in \left\{ 0,\pm 1 \right\} \\ \end{matrix} \right\}\Rightarrow \left( \frac{-1}{p} \right)=1={
{\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}}} (−p1)≡(−1)24k+1−1=(−1)2k=1 modp(p−1)∈{
0,±1}⎭⎬⎫⇒(p−1)=1=(−1)2p−1
当 p ≡ 3 m o d 4 p\equiv 3\text{ }\bmod 4 p≡3 mod4时, ∃ k ∈ Z , p = 4 k + 3 \exists k\in \mathbb{Z},\text{ }p=4k+3 ∃k∈Z, p=4k+3,此时有
( − 1 p ) ≡ ( − 1 ) 4 k + 3 − 1 2 = ( − 1 ) 2 k + 1 = − 1 m o d p ( − 1 p ) ∈ { 0 , ± 1 } } ⇒ ( − 1 p ) = − 1 = ( − 1 ) p − 1 2 \left. \begin{matrix} \left( -\frac{1}{p} \right)\equiv {
{\left( -1 \right)}^{\frac{4k+3-1}{2}}}={
{\left( -1 \right)}^{2k+1}}=-1\text{ }\bmod p \\ \left( \frac{-1}{p} \right)\in \left\{ 0,\pm 1 \right\} \\ \end{matrix} \right\}\Rightarrow \left( \frac{-1}{p} \right)=-1={
{\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}}} (−p1)≡(−1)24k+3−1=(−1)2k+1=−1 modp(p−1)∈{
0,±1}⎭⎬⎫⇒(p−1)=−1=(−1)2p−1
4. a ≡ b m o d p ⇒ ( a p ) = ( b p ) a\equiv b\text{ }\bmod p\text{ }\Rightarrow \text{ }\left( \frac{a}{p} \right)=\left( \frac{b}{p} \right) a≡b modp ⇒ (pa)=(pb)
证明
a ≡ b m o d p ⇒ ( a p ) ≡ a p − 1 2 ≡ b p − 1 2 ≡ ( b p ) m o d p a\equiv b\text{ }\bmod p\text{ }\Rightarrow \text{ }\left( \frac{a}{p} \right)\equiv{
{a}^{\frac{p-1}{2}}}\equiv {
{b}^{\frac{p-1}{2}}}\equiv \left( \frac{b}{p} \right)\text{ }\bmod p a≡b modp ⇒ (pa)≡a2p−1≡b2p−1≡(pb) modp
又 ( a p ) , ( b p ) ∈ { 0 , ± 1 } \left( \frac{a}{p} \right),\left( \frac{b}{p} \right)\in \left\{ 0,\pm 1 \right\} (pa),(pb)∈{
0,±1}(由于 p p p是奇素数, p ≥ 3 p \ge 3 p≥3,因此可以理解为 ( a p ) , ( b p ) \left( \frac{a}{p} \right),\left( \frac{b}{p} \right) (pa),(pb)在模 p p p的同一个完全剩余系内,而模 p p p的同一完全剩余系内的不同元素彼此模 p p p不同余),因此有
( a p ) = ( b p ) \left( \frac{a}{p} \right)=\left( \frac{b}{p} \right) (pa)=(pb)
5-1. ( a b p ) = ( a p ) ( b p ) \left( \frac{ab}{p} \right)=\left( \frac{a}{p} \right)\left( \frac{b}{p} \right) (pab)=(pa)(pb)
证明
( a b p ) ≡ ( a b ) p − 1 2 = a p − 1 2 b p − 1 2 ≡ ( a p ) ( b p ) m o d p \left( \frac{ab}{p} \right)\equiv {
{\left( ab \right)}^{\frac{p-1}{2}}}={
{a}^{\frac{p-1}{2}}}{
{b}^{\frac{p-1}{2}}}\equiv \left( \frac{a}{p} \right)\left( \frac{b}{p} \right)\text{ }\bmod p (pab)≡(ab)2p−1=a2p−1b2p−1≡(pa)(pb) modp
又 ( a b p ) , ( a p ) , ( b p ) ∈ { 0 , ± 1 } \left( \frac{ab}{p} \right),\left( \frac{a}{p} \right),\left( \frac{b}{p} \right)\in \left\{ 0,\pm 1 \right\} (pab),(pa),(pb)∈{
0,±1}, ( a p ) ( b p ) ∈ { 0 , ± 1 } \left( \frac{a}{p} \right)\left( \frac{b}{p} \right)\in \left\{ 0,\pm 1 \right\} (pa)(pb)∈{
0,±1},因此只能是
( a b p ) = ( a p ) ( b p ) \left( \frac{ab}{p} \right)=\left( \frac{a}{p} \right)\left( \frac{b}{p} \right) (pab)=(pa)(pb)
5-2. ( a 1 a 2 ⋯ a n p ) = ( a 1 p ) ( a 2 p ) ⋯ ( a n p ) \left( \frac{ { {a}_{1}}{ {a}_{2}}\cdots { {a}_{n}}}{p} \right)=\left( \frac{ { {a}_{1}}}{p} \right)\left( \frac{ { {a}_{2}}}{p} \right)\cdots \left( \frac{ { {a}_{n}}}{p} \right) (pa1a2⋯an)=(pa1)(pa2)⋯(pan)
证明
( a 1 a 2 ⋯ a n p ) ≡ ( a 1 a 2 ⋯ a n ) p − 1 2 m o d p = ( a 1 p − 1 2 ) ( a 2 p − 1 2 ) ⋯ ( a n p − 1 2 ) ≡ ( a 1 p ) ( a 2 p ) ⋯ ( a n p ) m o d p \begin{aligned} & \left( \frac{
{
{a}_{1}}{
{a}_{2}}\cdots {
{a}_{n}}}{p} \right) \\ & \equiv {
{\left( {
{a}_{1}}{
{a}_{2}}\cdots {
{a}_{n}} \right)}^{\frac{p-1}{2}}}\text{ }\bmod p \\ & =\left( {
{a}_{1}}^{\frac{p-1}{2}} \right)\left( {
{a}_{2}}^{\frac{p-1}{2}} \right)\cdots \left( {
{a}_{n}}^{\frac{p-1}{2}} \right) \\ & \equiv \left( \frac{
{
{a}_{1}}}{p} \right)\left( \frac{
{
{a}_{2}}}{p} \right)\cdots \left( \frac{
{
{a}_{n}}}{p} \right)\text{ }\bmod p \\ \end{aligned} (pa1a2⋯an)≡(a1a2⋯an)2p−1 modp=(a12p−1)(a22p−1)⋯(an2p−1)≡(pa1)(pa2)⋯(pan) modp
( a 1 a 2 ⋯ a n p ) , ( a i p ) ∈ { 0 , ± 1 } , i = 1 , 2 , ⋯ , n \left( \frac{
{
{a}_{1}}{
{a}_{2}}\cdots {
{a}_{n}}}{p} \right),\left( \frac{
{
{a}_{i}}}{p} \right)\in \left\{ 0,\pm 1 \right\},\text{ }i=1,2,\cdots ,n (pa1a2⋯an),(pai)∈{
0,±1}, i=1,2,⋯,n,有
∣ ( a 1 a 2 ⋯ a n p ) − ( a 1 p ) ( a 2 p ) ⋯ ( a n p ) ∣ ≤ 2 \left| \left( \frac{
{
{a}_{1}}{
{a}_{2}}\cdots {
{a}_{n}}}{p} \right)-\left( \frac{
{
{a}_{1}}}{p} \right)\left( \frac{
{
{a}_{2}}}{p} \right)\cdots \left( \frac{
{
{a}_{n}}}{p} \right) \right|\le 2 ∣∣∣∣(pa1a2⋯an)−(pa1)(pa2)⋯(pan)∣∣∣∣≤2
又 p p p是奇素数, p ≥ 3 p\ge 3 p≥3,因此 ( a 1 a 2 ⋯ a n p ) , ( a 1 p ) ( a 2 p ) ⋯ ( a n p ) \left( \frac{
{
{a}_{1}}{
{a}_{2}}\cdots {
{a}_{n}}}{p} \right),\text{ }\left( \frac{
{
{a}_{1}}}{p} \right)\left( \frac{
{
{a}_{2}}}{p} \right)\cdots \left( \frac{
{
{a}_{n}}}{p} \right) (pa1a2⋯an), (pa1)(pa2)⋯(pan)可在模 p p p的同一个完全剩余系内,因此只能是
( a 1 a 2 ⋯ a n p ) = ( a 1 p ) ( a 2 p ) ⋯ ( a n p ) \left( \frac{
{
{a}_{1}}{
{a}_{2}}\cdots {
{a}_{n}}}{p} \right)=\left( \frac{
{
{a}_{1}}}{p} \right)\left( \frac{
{
{a}_{2}}}{p} \right)\cdots \left( \frac{
{
{a}_{n}}}{p} \right) (pa1a2⋯an)=(pa1)(pa2)⋯(pan)
6. p ∣ b ⇒ ( a b 2 p ) = ( a p ) p\cancel{|}b\text{ }\Rightarrow \text{ }\left( \frac{a{ {b}^{2}}}{p} \right)=\left( \frac{a}{p} \right) p∣ b ⇒ (pab2)=(pa)
证明
p ∣ b p\cancel{|}b p∣
b,则有 ( b p ) = 1 \left( \frac{b}{p} \right)=1 (pb)=1或 ( b p ) = − 1 \left( \frac{b}{p} \right)=-1 (pb)=−1。根据性质5-1,有
( a b 2 p ) = ( a p ) ( b p ) 2 = ( a p ) ( ± 1 ) 2 = ( a p ) \left( \frac{a{
{b}^{2}}}{p} \right)=\left( \frac{a}{p} \right){
{\left( \frac{b}{p} \right)}^{2}}=\left( \frac{a}{p} \right){
{\left( \pm 1 \right)}^{2}}=\left( \frac{a}{p} \right) (pab2)=(pa)(pb)2=(pa)(±1)2=(pa)
7. ( 2 p ) = ( − 1 ) p 2 − 1 8 = { 1 , p ≡ ± 1 m o d 8 − 1 , p ≡ ± 3 m o d 8 \left( \frac{2}{p} \right)={ {\left( -1 \right)}^{\frac{ { {p}^{2}}-1}{8}}}=\left\{ \begin{aligned} & 1,\text{ }p\equiv \pm 1\text{ }\bmod 8 \\ & -1,\text{ }p\equiv \pm 3\text{ }\bmod 8 \\ \end{aligned} \right. (p2)=(−1)8p2−1={ 1, p≡±1 mod8−1, p≡±3 mod8
证明
见博文《Legendre符号的相关引理和部分计算性质的证明》中的推论1-1。
8. 若 gcd ( a , p ) = 1 , 2 ∣ a \gcd \left( a,p \right)=1,\text{ }2\cancel{|}a gcd(a,p)=1, 2∣ a,则有 ( a p ) = ( − 1 ) ∑ k = 1 p − 1 2 [ a k p ] \left( \frac{a}{p} \right)={ {\left( -1 \right)}^{\sum\limits_{k=1}^{\frac{p-1}{2}}{\left[ \frac{ak}{p} \right]}}} (pa)=(−1)k=1∑2p−1[pak]
证明
见博文《Legendre符号的相关引理和部分计算性质的证明》中的推论1-2。
9. 若 p , q p,q p,q均为奇素数, gcd ( p , q ) = 1 \gcd \left( p,q \right)=1 gcd(p,q)=1(即奇素数 p ≠ q p \ne q p=q),则有 ( q p ) = ( − 1 ) p − 1 2 ⋅ q − 1 2 ( p q ) \left( \frac{q}{p} \right)={ {\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}\centerdot \frac{q-1}{2}}}\left( \frac{p}{q} \right) (pq)=(−1)2p−1⋅2q−1(qp)
证明
见博文《Legendre符号的相关引理和部分计算性质的证明》中的二次反转定律。
推论:设 p ≠ q p\ne q p=q都是奇素数,则有 ( q p ) = { ( p q ) , p ≡ 1 m o d 4 或 q ≡ 1 m o d 4 − ( p q ) , p ≡ 3 m o d 4 且 q ≡ 3 m o d 4 \left( \frac{q}{p} \right)=\left\{ \begin{aligned} & \left( \frac{p}{q} \right),p\equiv 1\text{ }\bmod 4\text{ }或\text{ }q\equiv 1\text{ }\bmod 4 \\ & -\left( \frac{p}{q} \right),p\equiv 3\text{ }\bmod 4\text{ }且\text{ }q\equiv 3\text{ }\bmod 4 \\ \end{aligned} \right. (pq)=⎩⎪⎪⎪⎨⎪⎪⎪⎧(qp),p≡1 mod4 或 q≡1 mod4−(qp),p≡3 mod4 且 q≡3 mod4
证明
- 若 p ≡ 1 mod4 p\equiv 1\text{ mod4} p≡1 mod4,则有
( − 1 ) p − 1 2 = 1 ⇒ ( − 1 ) p − 1 2 ⋅ q − 1 2 = [ ( − 1 ) p − 1 2 ] q − 1 2 = 1 q − 1 2 = 1 { {\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}}}=1\text{ }\Rightarrow \text{ }{ {\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}\centerdot \frac{q-1}{2}}}={ {\left[ { {\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}}} \right]}^{\frac{q-1}{2}}}={ {1}^{\frac{q-1}{2}}}=1 (−1)2p−1=1 ⇒ (−1)2p−1⋅2q−1=[(−1)2p−1]2q−1=12q−1=1
此时即有 ( q p ) = ( p q ) \left( \frac{q}{p} \right)=\left( \frac{p}{q} \right) (pq)=(qp)。同理,若 q ≡ 1 m o d 4 q\equiv 1\text{ }\bmod 4 q≡1 mod4,则有 ( q p ) = ( p q ) \left( \frac{q}{p} \right)=\left( \frac{p}{q} \right) (pq)=(qp)。
因此 p ≡ 1 m o d 4 ∨ q ≡ 1 m o d 4 p\equiv 1\text{ }\bmod 4\text{ }\vee \text{ }q\equiv 1\text{ }\bmod 4 p≡1 mod4 ∨ q≡1 mod4的情况下有
( q p ) = ( p q ) \left( \frac{q}{p} \right)=\left( \frac{p}{q} \right) (pq)=(qp) - 然后考虑 ∼ ( p ≡ 1 m o d 4 ∨ q ≡ 1 m o d 4 ) \sim \left( p\equiv 1\text{ }\bmod 4\text{ }\vee \text{ }q\equiv 1\text{ }\bmod 4 \right) ∼(p≡1 mod4 ∨ q≡1 mod4)即 ( p ≡ 3 m o d 4 ∧ q ≡ 3 m o d 4 ) \left( p\equiv 3\text{ }\bmod 4\text{ }\wedge \text{ }q\equiv 3\text{ }\bmod 4 \right) (p≡3 mod4 ∧ q≡3 mod4)的情况,此时有
( − 1 ) p − 1 2 ⋅ q − 1 2 = [ ( − 1 ) p − 1 2 ] q − 1 2 = ( − 1 ) q − 1 2 = − 1 { {\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}\centerdot \frac{q-1}{2}}}={ {\left[ { {\left( -1 \right)}^{\frac{p-1}{2}}} \right]}^{\frac{q-1}{2}}}={ {\left( -1 \right)}^{\frac{q-1}{2}}}=-1 (−1)2p−1⋅2q−1=[(−1)2p−1]2q−1=(−1)2q−1=−1
因此 p ≡ 3 m o d 4 ∧ q ≡ 3 m o d 4 p\equiv 3\text{ }\bmod 4\text{ }\wedge \text{ }q\equiv 3\text{ }\bmod 4 p≡3 mod4 ∧ q≡3 mod4的情况下有
( q p ) = − ( p q ) \left( \frac{q}{p} \right)=-\left( \frac{p}{q} \right) (pq)=−(qp)
命题: 存在无穷多个素数 p p p,满足 p ≡ 1 m o d 4 p\equiv 1\text{ }\bmod 4 p≡1 mod4。
证明
定义集合 A A A
A = { a : a 是 素 数 , a ≡ 1 m o d 4 } A=\left\{ a:a是素数,\text{ }a\equiv 1\text{ }\bmod 4 \right\} A={
a:a是素数, a≡1 mod4}
注意到 A ≠ ∅ A\ne \varnothing A=∅(因为 5 , 17 ∈ A 5,17\in A 5,17∈A),因此有 ∣ A ∣ > 0 \left| A \right|>0 ∣A∣>0。
假设 ∣ A ∣ < ∞ \left| A \right|<\infty ∣A∣<∞,考虑 m = ( 2 ∏ p ∈ A p ) 2 + 1 m={
{\left( 2\prod\limits_{p\in A}^{
{}}{p} \right)}^{2}}+1 m=(2p∈A∏p)2+1,显然有 m > 1 m>1 m>1。由算术基本定理, m m m可以分解为一系列素数的乘积。又由 m m m的构造方式, m m m是奇数,因此 m m m的素因子不只有2,因此 m m m一定有奇素数因子 p ′ ( p ′ ≥ 3 ) p'\left( p'\ge 3 \right) p′(p′≥3),即有 m ≡ 0 m o d p ′ m\equiv 0\text{ }\bmod p' m≡0 modp′, − 1 ≡ m − 1 m o d p ′ -1\equiv m-1\text{ }\bmod p' −1≡m−1 modp′。
( − 1 p ′ ) = ( m − 1 p ′ ) = ( ( 2 ∏ p ∈ A p ) 2 p ′ ) = ( 2 ∏ p ∈ A p p ′ ) 2 ( − 1 p ′ ) = ± 1 } ⇒ ( − 1 p ′ ) = 1 \left. \begin{matrix} \left( \frac{-1}{p'} \right)=\left( \frac{m-1}{p'} \right)=\left( \frac{
{
{\left( 2\prod\limits_{p\in A}^{
{}}{p} \right)}^{2}}}{p'} \right)={
{\left( \frac{2\prod\limits_{p\in A}^{
{}}{p}}{p'} \right)}^{2}} \\ \left( \frac{-1}{p'} \right)=\pm 1 \\ \end{matrix} \right\}\Rightarrow \left( \frac{-1}{p'} \right)=1 (p′−1)=(p′m−1)=⎝⎜⎜⎛p′(2p∈A∏p)2⎠⎟⎟⎞=(p′2p∈A∏p)2(p′−1)=±1⎭⎪⎪⎪⎪⎪⎬⎪⎪⎪⎪⎪⎫⇒(p′−1)=1
因此 p ′ ≡ 1 m o d 4 p'\equiv 1\text{ }\bmod 4 p′≡1 mod4,即有 p ′ ∈ A p'\in A p′∈A,也就有 p ′ ∣ 2 ∏ p ∈ A p \left. p' \right|2\prod\limits_{p\in A}^{
{}}{p} p′∣2p∈A∏p。
p ′ ∣ 2 ∏ p ∈ A p ⇒ p ′ ∣ ( 2 ∏ p ∈ A p ) 2 p ′ ∣ m } ⇒ p ′ ∣ ( m − ( 2 ∏ p ∈ A p ) 2 ) = 1 \left. \begin{matrix} \left. p' \right|2\prod\limits_{p\in A}^{
{}}{p}\text{ }\Rightarrow \text{ }\left. p' \right|{
{\left( 2\prod\limits_{p\in A}^{
{}}{p} \right)}^{2}} \\ \left. p' \right|m \\ \end{matrix} \right\}\text{ }\Rightarrow \text{ }\left. p' \right|\left( m-{
{\left( 2\prod\limits_{p\in A}^{
{}}{p} \right)}^{2}} \right)=1 p′∣2p∈A∏p ⇒ p′∣(2p∈A∏p)2p′∣m⎭⎪⎬⎪⎫ ⇒ p′∣⎝⎜⎛m−⎝⎛2p∈A∏p⎠⎞2⎠⎟⎞=1
矛盾。因此 ∣ A ∣ = ∞ \left| A \right|=\infty ∣A∣=∞,即存在无穷多个素数 p p p,满足 p ≡ 1 m o d 4 p\equiv 1\text{ }\bmod 4 p≡1 mod4。