十天学完基础数据结构-第九天(堆(Heap))

在这里插入图片描述

堆的基本概念

是一种特殊的树形数据结构,通常用于实现优先级队列。堆具有以下两个主要特点:

  1. 父节点的值始终大于或等于其子节点的值(最大堆),或者父节点的值始终小于或等于其子节点的值(最小堆)

  2. 堆是一棵完全二叉树,这意味着所有层级除了最后一层都是完全填满的,最后一层从左到右填充。

最大堆和最小堆的定义

  • 最大堆(Max Heap):在最大堆中,父节点的值始终大于或等于其子节点的值,这意味着根节点是堆中的最大元素。

  • 最小堆(Min Heap):在最小堆中,父节点的值始终小于或等于其子节点的值,这意味着根节点是堆中的最小元素。

堆的常见操作

堆支持一些常见的操作,包括:

  • 插入(Insertion):将新元素插入堆中,然后重新调整堆,以维护堆的性质。

  • 删除(Deletion):删除堆中的根节点,然后重新调整堆,以维护堆的性质。

  • 堆排序(Heap Sort):使用堆进行排序,将堆顶元素(最大或最小元素)与最后一个元素交换,然后减小堆的大小,并重新调整堆,重复此过程直到排序完成。

任务

堆在许多算法中都有广泛应用,包括Dijkstra算法、优先级队列等。掌握堆排序算法,这是一种高效的排序算法。

示例代码 - 使用C++创建最大堆和进行堆排序:

#include <iostream>
#include <vector>
#include <algorithm>

class MaxHeap {
    
    
public:
    MaxHeap() {
    
    }

    // 插入元素
    void insert(int value) {
    
    
        heap.push_back(value);
        int index = heap.size() - 1;
        heapifyUp(index);
    }

    // 删除最大元素
    void removeMax() {
    
    
        if (isEmpty()) {
    
    
            return;
        }
        std::swap(heap[0], heap.back());
        heap.pop_back();
        heapifyDown(0);
    }

    // 堆排序
    void heapSort() {
    
    
        int n = heap.size();
        for (int i = n / 2 - 1; i >= 0; i--) {
    
    
            heapifyDown(i);
        }
        for (int i = n - 1; i > 0; i--) {
    
    
            std::swap(heap[0], heap[i]);
            heapifyDown(0, i);
        }
    }

    // 判断堆是否为空
    bool isEmpty() {
    
    
        return heap.empty();
    }

private:
    std::vector<int> heap;

    void heapifyUp(int index) {
    
    
        while (index > 0) {
    
    
            int parent = (index - 1) / 2;
            if (heap[index] <= heap[parent]) {
    
    
                break;
            }
            std::swap(heap[index], heap[parent]);
            index = parent;
        }
    }

    void heapifyDown(int index, int size = -1) {
    
    
        if (size == -1) {
    
    
            size = heap.size();
        }
        while (true) {
    
    
            int leftChild = 2 * index + 1;
            int rightChild = 2 * index + 2;
            int largest = index;
            if (leftChild < size && heap[leftChild] > heap[largest]) {
    
    
                largest = leftChild;
            }
            if (rightChild < size && heap[rightChild] > heap[largest]) {
    
    
                largest = rightChild;
            }
            if (largest == index) {
    
    
                break;
            }
            std::swap(heap[index], heap[largest]);
            index = largest;
        }
    }
};

int main() {
    
    
    MaxHeap maxHeap;
    maxHeap.insert(5);
    maxHeap.insert(10);
    maxHeap.insert(3);
    maxHeap.insert(8);
    maxHeap.insert(1);

    std::cout << "堆排序前:";
    for (int num : maxHeap) {
    
    
        std::cout << num << " ";
    }

    maxHeap.heapSort();

    std::cout << "\n堆排序后:";
    for (int num : maxHeap) {
    
    
        std::cout << num << " ";
    }

    return 0;
}

练习题

  1. 解释堆的基本概念中的最大堆和最小堆的定义。

  2. 描述堆排序的步骤。

  3. 为什么堆可以用于高效的优先级队列实现?

  4. 在给定的一组元素中,如何创建一个最大堆?使用C++编写相应的代码。

  5. 在给定的一组元素中,如何使用堆排序进行排序?使用C++

解释堆的基本概念中的最大堆和最小堆的定义。

  • 最大堆(Max Heap):在最大堆中,每个父节点的值都大于或等于其子节点的值。这意味着根节点包含堆中的最大元素。

  • 最小堆(Min Heap):在最小堆中,每个父节点的值都小于或等于其子节点的值。这意味着根节点包含堆中的最小元素。

描述堆排序的步骤。

堆排序是一种原地、稳定的排序算法,它的步骤如下:

  • 构建一个最大堆或最小堆,将数组视为堆。

  • 不断从堆顶(最大值或最小值)移除元素,并将其放入已排序部分的末尾。

  • 重复第二步,直到堆为空。

这个过程保证了每次移除的元素都是当前堆中的最大(最小)值,因此最终得到一个有序的数组。

为什么堆可以用于高效的优先级队列实现?

堆可以用于高效的优先级队列实现,因为堆的结构允许我们快速找到并删除最大(最小)元素,以及迅速插入新元素。这在许多算法和数据结构中都非常有用,如Dijkstra算法、Prim算法、任务调度等。堆的时间复杂度为O(log n),其中n是堆的大小,这使得优先级队列的操作非常高效。

在给定的一组元素中,如何创建一个最大堆?使用C++编写相应的代码。

创建最大堆的关键是从数组构建一个满足最大堆性质的堆。以下是使用C++创建最大堆的示例代码:

#include <iostream>
#include <vector>

void maxHeapify(std::vector<int>& arr, int size, int i) {
    
    
    int largest = i;
    int left = 2 * i + 1;
    int right = 2 * i + 2;

    if (left < size && arr[left] > arr[largest]) {
    
    
        largest = left;
    }

    if (right < size && arr[right] > arr[largest]) {
    
    
        largest = right;
    }

    if (largest != i) {
    
    
        std::swap(arr[i], arr[largest]);
        maxHeapify(arr, size, largest);
    }
}

void buildMaxHeap(std::vector<int>& arr) {
    
    
    int size = arr.size();

    for (int i = size / 2 - 1; i >= 0; i--) {
    
    
        maxHeapify(arr, size, i);
    }
}

int main() {
    
    
    std::vector<int> arr = {
    
    4, 10, 3, 5, 1};
    int size = arr.size();

    buildMaxHeap(arr);

    std::cout << "最大堆:";
    for (int num : arr) {
    
    
        std::cout << num << " ";
    }

    return 0;
}

运行结果:在这里插入图片描述

在给定的一组元素中,如何使用堆排序进行排序?使用C++编写相应的代码。

堆排序的关键是将堆顶元素与数组末尾元素交换,然后减小堆的大小并重新调整堆。以下是使用C++进行堆排序的示例代码:

#include <iostream>
#include <vector>

void maxHeapify(std::vector<int>& arr, int size, int i) {
    
    
    int largest = i;
    int left = 2 * i + 1;
    int right = 2 * i + 2;

    if (left < size && arr[left] > arr[largest]) {
    
    
        largest = left;
    }

    if (right < size && arr[right] > arr[largest]) {
    
    


        largest = right;
    }

    if (largest != i) {
    
    
        std::swap(arr[i], arr[largest]);
        maxHeapify(arr, size, largest);
    }
}

void heapSort(std::vector<int>& arr) {
    
    
    int size = arr.size();

    for (int i = size / 2 - 1; i >= 0; i--) {
    
    
        maxHeapify(arr, size, i);
    }

    for (int i = size - 1; i > 0; i--) {
    
    
        std::swap(arr[0], arr[i]);
        maxHeapify(arr, i, 0);
    }
}

int main() {
    
    
    std::vector<int> arr = {
    
    4, 10, 3, 5, 1};
    int size = arr.size();

    heapSort(arr);

    std::cout << "堆排序结果:";
    for (int num : arr) {
    
    
        std::cout << num << " ";
    }

    return 0;
}

运行结果:
在这里插入图片描述

猜你喜欢

转载自blog.csdn.net/m0_53918860/article/details/133555183
今日推荐