深度优先搜索算法的通用解法

一、深度优先搜索

深度优先搜索算法(Depth First Search),是图论中的经典算法。

深度优先搜索算法是沿着树的深度遍历树的节点,尽可能深的搜索树的分支。当结点所有子结点那一层都被搜索过,再回溯返回到当前结点的邻结点,继续搜索,直到遍历完整棵树。一般采用的是前序遍历,先根然后再左右结点的方式进行。

一些经典的问题,比如八皇后、马走日、迷宫等,都可以通过深度优先搜索算法来解决。

为了方便描述,下文用DFS来做为深度优先搜索算法的简称。

二、我对DFS的认识 对于DFS,我相信很多人第一次接触很难设计出相应的算法,即便是有不错的编程经验。我第一次几乎没办法设计出解决八皇后的算法,即便是想了很久。最后没办法只好参照别人写的递归式的DFS。之后,虽然对这个算法有一点了解,但由于了解不够深度,过了几天就记不得了,下次又完全不知道怎么入手。然后需要再到网上搜下代码,看一遍后大概才双知道。而且发现每次写代码的时候心里总觉得不踏实,一开始总有错误的地方,并且每次写的代码都有些不同。总之,写过很多次后,依然是停留到了解的阶段,没办法进一步提升,特别是非递归式的DFS一直都停留到靠脑力记忆而不是理解的阶段。

今天周末有点时间,觉得有必要解决这些问题,试着花时间去归纳总结DFS的本质,看能否做到一劳永逸。

我设定的目标是:

1、不仅停留到理解阶段,而是要知道这个算法每一步的实现

2、捉住其中的本质,给出这个算法的设计框架。

3、在1与2的基础中,可以熟练写出递归与非递归两种实现方式 。

经过一个下午的研究,我发现任何DFS只需要通过下面几步就可以实现,无论是递归还是非递归方式。我给这几步分别做了一个命名,分别是find、forward、done、back。

如下:

1、find(right):在树的当前层,横向遍历,尝试找到ok的节点。(这一步通常被叫做剪枝,只留下ok的。)

2、forward(down):若在当前层找到ok的结点,并且当前层不是最后一层:把ok的节点放到当前层;进入下一层第一个结点。跳到find

3、done(right):若在当前层找到ok的结点,并且当前层是最后一层:打印出结果;进入当前层的下一个结点。跳到find

4、back(up):在当前层没有找到ok的节点:返回上一层当前结点的下一个兄弟节点。跳到find

其实最重要的是find。然后后面的forward、done、back只是用来控制搜索走向。这四步可以进一步总结成两步。 为了了解算法,我想最好的切入方式是从一些实例开始。下面分别从八皇后以及马走日等问题做为切入点来分析DFS

三、用DFS解八皇后

1、问题描述

八皇后问题是一个以国际象棋为背景的问题:如何能够在8×8 的国际象棋棋盘上放置八个皇后,使得任何一个皇后都无法直接吃掉其他的皇后?

也就是说,使得棋盘中每个横向、纵向、左上至右下斜向、右上至左下斜向均只有一枚皇后。

八皇后有92组解,下面给出其中一种解的图例:

Image

2、 问题分析

规则是每一个皇后与前面的所有皇后不能在同一行、同一列、同一对角线。我们可以从第0行,第0列开始摆放,然后按照深度优先的原则,按照规则往更下面的行摆放皇后,直到摆放完8行。因为解不只一个,当某一行(包括最后一行跟最后一行之前的所有行)的所有列都被尝试过,再回溯返回到上一行,继续深度优先,直到遍历完整个棋盘的所有情况。得出所有的解。 八皇后问题可以看成是在深度为8的8叉树中,找出所有的解。

3、代码实现

递归算法:

#include <stdio.h>
#include <math.h>

/*八皇后问题是在8*8的棋盘上放置8枚皇后,使得棋盘中每个横向、纵向、左上至右下斜向、右上至左下斜向均只有一枚皇后。
求解出所有摆法,一共有92种摆法*/

const int N = 8; //棋盘行数
int a[N] = {0}; //表示棋盘,若a[2]=2,则表示在第3行第2列放一个皇后,因为同一行不能放两个皇后,所以只需要1维数组就可以表示一个棋盘。

int solution = 0;//解的个数

//row行,col列, 是否可以摆皇后
bool IsOK(int row, int col)
{
  for (int i = 0; i < row; i++)
  {
    if (a[i] == col || (abs(a[i] - col) == row - i))
    {
      return false;
    }
  }
  return true;
}

void Display()
{
  printf("第%d种解:\n",++solution);
  for (int i = 0; i < N; i++)
  {
    for (int j = 0; j < N; j++)
    {
      if (a[i] == j)
      {
        printf("%d", i);
      }
      else
      {
        printf("#");
      }
    }
    printf("\n");
  }

  printf("-----------------\n");
}

void DSF(int row)
{
  for (int col = 0; col < N; col++)
  {
    //find
    if (IsOK(row, col))
    {
      a[row] = col;
      //forward
      if (row != N -1)
      {
        DSF(row + 1);
      }
      else
      {
        //done
        Display();
      }
      
    }
  }
  //back
}

int main()
{
  DSF(0);
  return 0;
}

非递归算法:

#include <stdio.h>
#include <math.h>
#include <stack>
using namespace std;
/*八皇后问题是在8*8的棋盘上放置8枚皇后,使得棋盘中每个横向、纵向、左上至右下斜向、右上至左下斜向均只有一枚皇后*/

const int N = 8; //棋盘行数
int a[N] = {0}; //表示棋盘,若a[2]=2,则表示在第3行第2列放一个皇后,因为同一行不能放两个皇后,所以只需要1维数组就可以表示一个棋盘。

int solution = 0;//解的个数

struct Node
{
  int row;
  int col;
};

//row行,col列, 是否可以摆皇后
bool IsOK(Node node)
{
  for (int i = 0; i < node.row; i++)
  {
    if (a[i] == node.col || (abs(a[i] - node.col) == node.row - i))
    {
      return false;
    }
  }
  return true;
}

//打印出所有解
void Print()
{
  printf("第%d种解:\n", ++solution);
  for (int i = 0; i < N; i++)
  {
    for (int j = 0; j < N; j++)
    {
      if (a[i] == j)
      {
        printf("%d", i);
      }
      else
      {
        printf("#");
      }
    }
    printf("\n");
  }

  printf("-----------------\n");
}

void DSF()
{
  Node node;
  stack

  
   
  stack;

  node.row = 0;
  node.col = 0;
  stack.push(node);
  while(stack.size() >= 1)
  {
    //--find
    node = stack.top();
    while (node.col < N && !IsOK(node))
    {
      node.col++;
    }

    if (node.col < N)
    {
      //--forward
      if (node.row < N-1)
      {
        //把ok的节点放到当前层
        a[node.row] = node.col;
        stack.pop();
        stack.push(node);
        
        //进入下一层的第一个节点
        node.row++;
        node.col = 0;
        stack.push(node);
      }
      else
      {
        //--done
        a[node.row] = node.col;
        Print();
        
        //进入当前层的下一个结点
        //node = stack.top();
        node.col++;
        stack.pop();
        stack.push(node);
      }
    }
    else
    {
      //--back
      stack.pop();
      
      if (stack.size() == 0)
      {
        return;
      }
      node = stack.top();
      node.col++;
      stack.pop();
      stack.push(node);

    }

  }

}

int main()
{
  DSF();
  return 0;
}





  

三、马走日

1、问题描述

在n*n的棋盘中,马只能走"日"字。马从位置(0,0)出发,把棋盘的每一格都走一次且只走一次。找出所有路径。 5*5的棋盘上,有304种解。

下面是其中一种路径的图例:

Image

2、问题分析

搜索过程是从(0,0)出发,按照深度优先的原则,从8个方向中尝试一个可以走的点,直到尝试过所有的方向,走完棋盘上的所有点,得出所有的解。

马走日问题可以看成是在层数为n*n的8叉树中,找出所有的解。

3、代码实现

同样的,也可以把上面的算法框架,套用于马走日的身上。

递归算法:

#include <stdio.h>

/*马走日*/

const int N = 5; //棋盘行数跟列数
int matrix[N][N] = {0}; //表示棋盘
int solution = 0;//解的个数
int count = 0; //第几步
int move[8][2]={{-1,-2},{-2,-1}, {-2,1},{-1,2},{1,2},{2,1},{2,-1},{1,-2}};//八个方向

//在棋盘范围内,而且可放棋
bool IsOK(int x, int y)
{
  if(( x <= N-1 ) && (x >=0 )
    && (y <= N-1 ) && (y >=0 )
    && (matrix[x ][y ]==0 ))
  {
    return true;
  }
  else
  {
    return false;
  }
}


//打印出所有解
void Display()
{
  printf("第%d种解:\n",++solution);
  for (int i = 0; i < N; i++)
  {
    for (int j = 0; j < N; j++)
    {
      
      printf("%3d",matrix[i][j]);
    }
    printf("\n");
  }
  
  printf("-----------------\n");
}
void DFS(int x, int y)
{
  int nextX, nextY;


  for (int i = 0; i < 8; i++)
  {
    nextX = x + move[i][0];
    nextY = y + move[i][1];
    //--find
    if (IsOK(nextX, nextY))
    {
      
      if (count != N*N -1 )
      {
        //--forward
        count++;
        matrix[nextX][nextY] = count;
        
        DFS(nextX, nextY);
        matrix[nextX][nextY] = 0;
        count--;
      }
      else 
      {
        //--done
        Display();
      }
    }
  }
  //--back
}

int main()
{
  matrix[0][0] = 1;
  count = 1;
  DFS(0, 0);
  return 0;
}

非递归算法:

#include <stdio.h>
#include <stack>
using namespace std;

/*马走日*/

const int N = 5; //棋盘行数跟列数
int matrix[N][N] = {0}; //表示棋盘
int solution = 0;//解的个数
int count = 0; //第几步
int move[8][2]={{-1,-2},{-2,-1}, {-2,1},{-1,2},{1,2},{2,1},{2,-1},{1,-2}};//八个方向

//注意find这一步当前层的的结点,结点的坐标不是x与y,而通过Node中的x与y与direction三者计算后得到当前层的结点
struct Node
{
  int x;
  int y;
  int direction;
};

//在棋盘范围内,而且可放棋
bool IsOk(Node node)
{
  int x, y;
  x = node.x + move[node.direction][0];
  y = node.y + move[node.direction][1];
  if(( x <= N-1 ) && (x >=0 )
    && (y <= N-1 ) && (y >=0 )
    && (matrix[x][y]==0 ))
  {
    return true;
  }
  else
  {
    return false;
  }
}

//打印
void Print()
{
  printf("第%d种解:\n",++solution);
  for (int i = 0; i < N; i++)
  {
    for (int j = 0; j < N; j++)
    {
      
      printf("%3d",matrix[i][j]);
    }
    printf("\n");
  }
  
  printf("-----------------\n");
}


void DFS()
{
  Node node;
  stack

  
   
  stack;
  int x, y;
  count = 1;
  node.x = 0;
  node.y = 0;
  node.direction = 0;
  matrix[0][0] = count++;
  stack.push(node);

  node.direction = 0;
  stack.push(node);
  
  while(stack.size() >= 2)
  {
    //--find
    node = stack.top();
    while (node.direction < 8 && !IsOk(node))
    {
      node.direction++;
    }
    if (node.direction < 8)
    {
      //--forward
      if (count < N * N)
      {
        //把ok的节点放到当前层
        stack.pop();
        stack.push(node);

        x = node.x + move[node.direction][0];
        y = node.y + move[node.direction][1];
        matrix[x][y] = count++;
        
        //进入下一层的第一个节点
        node.x = x;
        node.y = y;
        node.direction = 0;
        stack.push(node);
      }
      else
      {
        //--done
        //打印出结果;
        x = node.x + move[node.direction][0];
        y = node.y + move[node.direction][1];
        matrix[x][y] = count++;
        Print();
        //注意先清除当前结点的数据
        matrix[x][y] = 0;
        count--;
        //进入当前层的下一个结点;
        node.direction++;
        stack.pop();
        stack.push(node);
      }
    }
    else
    {

      //----back
      //返回上一层当前结点的下一个节点
      stack.pop();
      if (stack.size() == 1)
      {
        return;
      }
      node = stack.top();
      //注意先清除当前结点的数据
      x = node.x + move[node.direction][0];
      y = node.y + move[node.direction][1];
      matrix[x][y] = 0;
      count--;

      node.direction++;
      stack.pop();
      stack.push(node);
      
    }
  }
}


int main()
{
  DFS();
  return 0;
}




  

猜你喜欢

转载自blog.csdn.net/huangluping12345/article/details/80085913